რთველი საქართველოში

რთველის ამინდი - მზე გარანტირებულია 

რთველში, როგორც წესი, კარგი ამინდია – უძველესი დროიდან ქართველები მთვარეზე დაკვირვებით ადგენდნენ რთვლის დღეს და ამინდში იშვიათად ცდებოდნენ. 

ღვინის ხარისხიც კი მზიანი დღეების რაოდენობაზეა დამოკიდებული. ჩვენში იმასაც ამბობენ „კარგ ღვინოში ბევრი მზე არისო“.

საქართველოში რთველი სექტემბერში, კახეთში, რქაწითლის კრეფით იწყება და დეკემბერში, გურიაში, ჩხავერის კრეფით მთავრდება. 

ყურძნის მოკრეფის ქართული ტრადიციები

რთველზე როგორც წესი ოჯახის წევრები და ნათესავები იკრიბებიან. დილაუთენია ვენახის გრძელ რიგებს ყველა ერთბაშად შეეფინება და იწყებენ მტევნების კრეფას. 

დაკრეფილი ყურძენი იმ დღესვე უნდა დაიჭყლიტოს, რადგან, თუ ღამით დატოვეს, გაფუჭდება. 

ყურძნის დასაჭყლეტ ჭურჭელს საწნახელს უწოდებენ, რომელიც შეიძლება იყოს ხის, თიხის ან აგურებით აშენებული. 

საწნახელში ჩაყრილ ყურძენს ფეხით ჭყლეტენ. მართალია, დღეს თანამედროვე საწური აპარატები არსებობს, მაგრამ ბევრი მეღვინე გეტყვით, რომ ფეხით დაწურულ ყურძნის წვენს სულ სხვა გემო და არომატი აქვს. და იცით, რატომ? იმიტომ, რომ ფეხით დაჭყლეტისას არ ზიანდება ყურძნის კლერტი - მტევნის ის ნაწილი, რომელზედაც მარცვლებია მიმაგრებული და თუ დაიჭყლიტა, ღვინოს გემოს შეუცვლის.

მოსავლის აღებისა და დაბინავების შემდეგ კი საღამო კახური, ქართლური, იმერული, გურული, აჭარული, მეგრული, რაჭული ან ლეჩხუმური სუფრით გრძელდება – გააჩნია, საქართველოს რომელ კუთხეში იმყოფები.

მზადება შემდეგი რთვლისთვის

ყურძნის დაწურვის შემდეგ მაჭრის, ანუ ახალი ღვინის, მოვლა-პატრონობა იწყება – დღე-ღამეში რამდენჯერმე ამორევა, ვიდრე დუღილი არ დამთავრდება; საჭირო ტემპერატურის შენარჩუნება, რათა მაჭარს არ „შესცივდეს“; გაზაფხულამდე თავდახურულ ქვევრთან ნერვიული მოლოდინი – რა გამოვა. გაზაფხულზე კი ქვევრის მოხდის ემოციური ცერემონია - მეღვინემ ამ დღეს უნდა გაიგოს, იმ წელს კარგი ღვინო დაუდგა თუ არა…

და ისევ მომავალი რთვლისთვის იწყება მზადება.  

ეს ციკლი საქართველოში, სულ მცირე, 8 000–ჯერ დატრიალდა და ამ დროის განმავლობაში ღვინო ქართული ეროვნული იდენტობის მნიშვნელოვან ნაწილად იქცა!