ნაზუქი

ამავე დასახელების გამომცხვარს სომხები საკუთარი, ეროვნული კულინარიის საკუთრებად მიიჩნევენ და სააღდგომოდ ამზადებენ, თუმცა ქართული ნაზუქისაგან ის ბევრად განსხვავდება და ფენოვანი ცომით კეთდება. 

ქართული ნაზუქი ქართლ-კახეთისა და მესხეთის სამზარეულოს საკუთრებაა, მას  სარიტუალო პურის დანიშნულება აქვს და ქართლში სააღდგომოდ პასქების ნაცვლად აცხობენ. 

ყველაზე გემრიელი თონეში გამომცხვარი ნაზუქია, მაგრამ საოჯახო პირობებში მას ღუმელებშიც აცხობენ. ის დიდ ულუფებად ცხვება, რადგან ადვილად არ ძველდება და ტილოში შეხვეული კარგად ინახება. 

მეოცე საუკუნის ბოლოს, როცა ქვეყანა ეკონომიური სიდუხჭირის ზღვარზე იყო, დასავლეთ და აღმოსავლეთ საქართველოს გზის შესაყარზე, სურამში, ადამიანებმა ერთმანეთის მიყოლებით გამართეს პატარ-პატარა თონეები და ნაზუქების ცხობა-გაყიდვა დაიწყეს. მაშინ ნაზუქებმა ოჯახები გადაარჩინა, გზის კილომეტრიანმა მონაკვეთმა კი, სადაც მენაზუქეები ოცდაოთხსაათიან რეჟიმში დგანან და თავიანთ ნახელავს გთავაზობენ, გეოგრაფიული სახელი დაირქვა - „ნაზუქები“. 

როგორ მოვამზადოთ ნაზუქი?

ნამდვილი, ტრადიციული ნაზუქის გამოცხობას თუ დააპირებ, შემდეგი ინგრედიენტები დაგჭირდება: 

პურის ფქვილი - 4 კგ

ქიშმიში - 1 კგ

ზეთი - 0,5 ლ

საფუარი - 2 ს/კ

შაქარი - 3 კგ (სურვილისამებრ, შაქრის ნაცვლად, შეგვიძლია 500-800 გრ თაფლი გამოვიყენოთ)

რძე - 3 ლ

მიხაკი - 2 ჩ/კ

დარიჩინი - 2 ჩ/კ

მუსკატის კაკალი (სურვილისამებრ) - 1 ცალი

ვანილი -  40 გრ

მაწონი -  0,5 ლ

კვერცხი - 5 ცალი

მარილი - 1 ჩ/კ

გავხსნათ საფუარი თბილ რძეში და დავდგათ ასაფუებლად. თბილ რძეში კარგად გავხსნათ შაქარი. ფქვილს შუაში გავუკეთოთ ღრმული, ჩავასხათ საფუვრიანი მასა, შაქრიანი რძე, მაწონი, ზეთის ნახევარი, ჩავახალოთ კვერცხები და შევურიოთ სანელებლები (სანელებლების რაოდენობა გემოვნების მიხედვით შეგვიძლია განვსაზღვროთ). ცომი დიდხანს იზილება, სანამ არ შემკვრივდება. ის ელასტიკური და თვინიერი უნდა იყოს, ხელზე არ უნდა ეკვროდეს.

თუ ნაზუქის გამოცხობას თონეში ვაპირებთ, ცომი გაცილებით მაგარი უნდა მოიზილოს, რომ თონის კედლებს კარგად მიეკრას და არ ჩავარდეს. ღუმელში გამოსაცხობად უფრო რბილი ცომის მომზადება შეიძლება. მოზელილ ცომს ქიშმიში უნდა შევურიოთ, რომელსაც  წინასწარ გავრეცხავთ, გავაშრობთ და რამდენიმე წუთით ზეთში მოვშუშავთ, რომ მარცვლები დაიბეროს და უფრო სურნელოვანი გახდეს. 

ცომი კარგად უნდა შევფუთოთ და თბილ ადგილას დავდგათ. როგორც კი გაფუვდება, ზეთიანი ხელით კარგად ჩავზილოთ და ხელახალ გაფუებას დაველოდოთ. შემდეგ ამოვაგუნდაოთ, მივცეთ ნაზუქის ფორმა, ჩავაკრათ კარგად გახურებულ თონეში ან შევდგათ ცხელ ღუმელში, თავზე გადავუსვათ ათქვეფილი კვერცხი და გამოცხობას დაველოდოთ. როცა ნაზუქი თონეში ცხვება, ერთიანი ფერისა და  ვიზუალის მისაცემად ცხელ ნაკვერჩხალში შაქრის ფხვნილს მოაფრქვევენ და თონეს მჭიდროდ დააფარებენ ფიცრებსა და სქელ ქსოვილს. ამ დროს დამწვარი შაქრით შებოლილი ნაზუქი ყავისფრად შეიფერება და თანაბრად გამოცხვება.