დოლოჭოპის ბაზილიკა

ბაზილიკის სტრუქტურა

ეს დიდებული ძეგლი დღემდე ფეხზე დგას. ბაზილიკის სიგრძე 35.7 მეტრია, სიგანე - 18 მეტრი. მხოლოდ სურათითაც კი აღიქვამ მის მასშტაბებს - ის ერთ-ერთი ყველაზე დიდი და ძველი ბაზილიკაა საქართველოში. 

ბაზილიკის კედლები კირქვით, დიდი ზომის ქვებითა და დუღაბის ხსნარით არის ნაგები. კუთხეებისა და თაღების გამოსაყვანად გამოყენებულია კარგად ნათალი შირიმის ქვა. ეს დღეს სამშენებლო ისტორიაში პატარა სენსაციას ჰგავს და იმაზე მიანიშნებს, რამხელა კომპეტენტურობითა და საქმის ცოდნით იგებოდა შენობები იმ ეპოქის საქართველოში. 

დოლოჭოპის ბაზილიკა 2010 წელს ყვარლის შემოგარენში, მდინარე დურუჯის მარჯვენა ნაპირზე აღმოაჩინეს ქართველმა არქეოლოგებმა. 

ტაძრის ტერიტორიაზე ნაპოვნია უძველესი კატაკომბები სამარხებითა და ქვის კუბოებით. ისტორიკოსების აზრით, აქ ადგილობრივ დიდგვაროვანთა ნეშტები განისვენებს. ეკლესიის შუაგულში კი უზარმაზარი ქვევრია აღმოჩენილი, რომელშიც საუკუნეების ვარგისი წყალი ესხა. ეს ყველაფერი აჩვენებს, როგორ ყვაოდა იქ ცხოვრება.

ისტორიკოსები ვარაუდობენ, რომ  ქრისტიანული ბაზილიკა VIII საუკუნეში არაბი სარდლის მურვან ყრუს შემოსევის შედეგად განადგურდა, თუმცა მისი გადარჩენილი ნაწილი სამლოცველოდ დიდხანს გამოიყენებოდა.