მცხეთის აკლდამა

აკლდამა ჩვ.წ. I საუკუნის ბოლო მეოთხედშია აგებული. შენობის არქიტექტურა სადაა. აშენებულია უდუღაბოდ. იატაკზე  ფილებია დაგებული. გადახურულია წითლად შეღებილი კრამიტით. კედლებსაც მოწითალო ელფერი დაჰკრავს შიდა მხრიდან - შელესილია კირხსნარით, რომელსაც დანაყილი აგური თუ კრამიტი აქვს შერეული. 

აკლდამა დიდგვაროვანი ქალისა და ბავშვის განსასვენებელი ყოფილა. სიმდიდრეზე მიანიშნებს ოქროსა და ვერცხლის ნივთები, რომლებიც მიცვალებულებს ჰქონდათ ჩატანებული. განსაკუთრებით საინტერესოა მომღერალი ჭაბუკის - პანის ბრინჯაოს ქანდაკება. ჭაბუკს ხელები ისე უჭირავს, რომ იფიქრებ, სალამურზე უკრავს. ზოგადად, საქართველოში არაერთი არქეოლოგიური მასალაა აღმოჩენილი, რომელთა საფუძველზეც ვარაუდობენ, რომ ქართველი ერის სამუსიკო კულტურა დაახლოებით სამი ათასწლეულის წინ იწყება (მაგ., იმავე მცხეთაში, კერძოდ, სამთავროში ნაპოვნი გედის წვივის ძვლისგან დამზადებული სალამური ძვ. წ. XV-XIII საუკუნეებით თარიღდება).

აკლდამაში აღმოჩენილი ექსპონატები საქართველოს ეროვნულ მუზეუმში ინახება.