თავისუფლების მოედანი მდებარეობს თბილისის ისტორიულ ცენტრში, მტკვრის მარჯვენა სანაპიროზე. იგი საზღვრავს რუსთაველის გამზირს, შოთა რუსთაველის მოედანს და ძველ თბილისს. იგი თბილისში ერთ-ერთი ყველაზე ცნობილი და პოპულარული ადგილია და ადვილად მისაწვდომია ქალაქის ნებისმიერი წერტილიდან.
თავისუფლების მოედანი თბილისის ერთ-ერთი ცენტრალური და უმნიშვნელოვანესი მოედანია, რომელსაც საკმაოდ საინტერესო ისტორია აქვს. მისი ჩამოყალიბება დაახლოებით ორი საუკუნის წინ დაიწყო და არსებობის მანძილზე არაერთხელ შეიცვალა სახელწოდება და დანიშნულება.
თავდაპირველად ეს ტერიტორია ქალაქის გალავნის გარეთ მდებარეობდა და გარეთუბნად იწოდებოდა. ადგილობრივები მას შეშის მოედანს ეძახდნენ, რადგან აქ ახლომდებარე სოფლებიდან ურმებით შემოჰქონდათ შეშა გასაყიდად. XIX საუკუნის დასაწყისში, რუსეთის მმართველობის პერიოდში, მოედნის ერთ მხარეს კავკასიის არმიის შტაბი განთავსდა და ამ ადგილმა შტაბის მოედნის სახელი მიიღო.
ოფიციალურად პირველი სახელი მოედანს 1828 წელს მიენიჭა, როდესაც მას რუსეთის ჯარების მიერ ერევნის ციხე-ქალაქის აღების აღსანიშნავად "პასკევიჩ-ერევანსკის", ანუ "ერევანსკის" მოედანი უწოდეს. 1851 წელს მოედანზე თეატრისა და ქარვასლის მშენებლობა დასრულდა და მას "თეატრალური მოედანიც" ერქვა.
1917 წლის რევოლუციის შემდეგ მოედანს თავისუფლების მოედანი დაერქვა, ხოლო გასაბჭოების პერიოდში თავდაპირველად "ზაკფედერაციის", შემდეგ ბერიას და ბოლოს ლენინის სახელი ეწოდა. საბჭოთა კავშირის დაშლის შემდეგ, 1990 წელს მოედანმა კვლავ თავისუფლების მოედნის სახელი დაიბრუნა.
მოედნის განაშენიანება ძირითადად XIX საუკუნეში ჩამოყალიბდა. რამდენიმე მნიშვნელოვანი შენობა, როგორიცაა კავკასიის არმიის შტაბი და ხელოვნების მუზეუმი, დღემდე შემორჩენილია. 1930-იან წლებში ჩატარდა მოედნის რეკონსტრუქცია, რა დროსაც დაინგრა ქარვასლის შენობა და ლენინის ძეგლის დადგმა დაიგეგმა, თუმცა ეს გეგმა არ განხორციელდა.
1950-იან წლებში მოედანზე მაინც აღიმართა ლენინის მონუმენტი, რომელიც 1991 წელს მოანგრიეს. მოგვიანებით მის ადგილას შადრევანი განთავსდა. 2006 წელს კი მოედნის შუაგულში 40-მეტრიანი სვეტი აღიმართა წმინდა გიორგის ქანდაკებით, რომლის ავტორიც ცნობილი მოქანდაკე ზურაბ წერეთელია. ეს ძეგლი თბილისს საჩუქრად გადაეცა.
ასე რომ, თავისუფლების მოედნის ისტორია საქართველოს და თბილისის ისტორიის მნიშვნელოვანი ნაწილია. მან არაერთი ტრანსფორმაცია განიცადა საუკუნეების მანძილზე, მაგრამ ყოველთვის რჩებოდა ქალაქის ერთ-ერთ ცენტრალურ და გამორჩეულ ადგილად. დღეს ის თანამედროვე დედაქალაქის სიმბოლოს წარმოადგენს და თავისი არქიტექტურული ანსამბლით თბილისის ისტორიის სხვადასხვა ეტაპის კვალს ატარებს.
თავისუფლების მოედანი გარშემორტყმულია მნიშვნელოვანი ღირსშესანიშნაობებით. მოედნის მიმდებარედ მდებარეობს:
მშვიდობის ხიდი - უნიკალური არქიტექტურის საფეხმავლო ხიდი მტკვრის მარცხენა და მარჯვენა სანაპიროებს შორის, რომელიც 2010 წელს გაიხსნა.
სიონის ტაძარი - თბილისის ერთ-ერთი უძველესი ტაძარი
ძველი თბილისი - თბილისის ისტორიული უბანი ვიწრო ქუჩებით, ხის აივნებიანი სახლებითა და გალავნებით, რომელსაც 1936 წლამდე “ტფილისი” ეწოდებოდა.
მოედნის სიახლოვეს ასევე შეხვდებით მრავალ რესტორანს, კაფეს, ბარს, სასტუმროსა და სავაჭრო ცენტრს. თავისუფლების მოედანი ნამდვილად არის ადგილი, სადაც შეიძლება თბილისის ქალაქური ცხოვრების შეგრძნება და საინტერესო და სახალისო დროის გატარება.