მდიდრული ჩუქურთმებით ნაქსოვი არშიები, მრავალფეროვანი სიუჟეტის მქონე ფრესკები, ცადაწვდენილი, მაღალყელიანი გუმბათი - ეს ეროვნული ხუროთმოძღვრების შედევრად აღიარებული ნიკორწმინდის ტაძარია. 2007 წლიდან იუნესკოს მსოფლიო მემკვიდრეობის საცდელ სიაში შეტანილი ამ ძეგლის ნახვა რაჭაში, ამბროლაურის მუნიციპალიტეტის სოფელ ნიკორწმინდაში შეგიძლია.

რაჭა, მწვანე მთებით გარშემორტყმული სოფელი წესი, მდინარეების - ლუხუნისა და რიონის შესართავი, ხეობაში შეყუჟული სახლები, შემაღლებულზე კი მარადისობის ნიშანივით მდგარი ბარაკონი - ეს ქართული ხუროთმოძღვრების ცოცხალი ძეგლია. როცა მას დაინახავ, აუცილებლად დაფიქრდები, რეალურია თუ არა ის.

რაჭაში, თოვლით დაფარული მწვერვალების, უღრანი ტყეებისა და ყვავილებით მოჩითული მდელოების გულში ხელოვნური წყალსაცავი მდებარეობს - შაორი, რომელიც გართობისა და დასვენებისთვის ზღაპრულ გარემოს შეგიქმნის.

მდინარე რიონზე ეს საჯომარდო მარშრუტი ულამაზეს რაჭას გაივლის, რომელიც დასავლეთ საქართველოს ჩრდილო-აღმოსავლეთში, რიონისა და მისი შენაკადების ხეობაშია გაშენებული.

რაჭაში, ონიდან 30 კმ-ში, ზღვის დონიდან 1600 მეტრ სიმაღლეზე ბალნეოლოგიურ კურორტ შოვიდან ლაშქრობის ერთ-ერთი საუკეთესო მარშრუტი შოვი-უძირო ტბა-სოფელი გლოლა იწყება.

მდინარეების - რიონისა და კრიხულის შესართავთან 550 მეტრ სიმაღლეზე გაშენებული პატარა ქალაქი XVII საუკუნეში იმერეთის მეფეების ერთ-ერთი რეზიდენცია იყო. ეს ამბროლაურია - რაჭა-ლეჩხუმ-ქვემო სვანეთის ადმინისტრაციული ცენტრი, ცივი ზამთრის, მშრალი და ცხელი ზაფხულისა და ულამაზესი ხედების ადგილი.

თბილისიდან 210 კმ-ში, რაჭაში, მდინარე რიონის მარცხენა ნაპირზე, ღრმა ხეობაში გაშენებულია მყუდრო ქალაქი ონი. ისტორიულ წყაროებში ონი პირველად XV-XVI საუკუნეებშია მოხსენიებული, მაგრამ ქალაქის ტერიტორიაზე ადამიანები ბრინჯაოს ხანიდან ცხოვრობდნენ. საკუთრივ ქალაქი ძვ. წ. II საუკუნეში იბერიის მეფე ფარნაჯომს დაუარსებია. ამას ონში აღმოჩენილი ძვ. წ. VI-III საუკუნეების ბრინჯაოს ხანის ნივთები ადასტურებს.

თუ ივნისიდან ოქტომბრამდე, რამდენიმე დღით მაინც, საქართველოში მოგზაურობას გეგმავ, მაშინ შოვზე აუცილებლად უნდა იცოდე - რაჭის მთების მარგალიტზე, კურორტზე, რომელიც სამკურნალო, მინერალური წყლების, წიწვოვანი ტყეებისა და ჟანგბადით გაჯერებული ჰაერის სამეფოა.