ქვეყნის უნიკალური გეოგრაფიული თავისებურებები, მათ შორის მთიანი რელიეფი და ვულკანური აქტივობა, ხელს უწყობს მრავალი ბუნებრივი წყაროს ჩამოყალიბებას, რომლებსაც თერაპიული თვისებები გააჩნიათ.
საქართველოში 730-ზე მეტი სახეობის მინერალური წყალი მოიპოვება, რომლებიც ბალნეოლოგიური მიზნით და სამრეწველო ჩამოსხმისთვის გამოიყენება. დღეისათვის ქვეყანაში ცნობილია 250-ზე მეტი ბუნებრივი და ხელოვნურად გაბურღული გამოსავლები, რომლებშიც წყლის ტემპერატურა 30-109°C-მდე მერყეობს, ხოლო მთლიანი დებეტი აღწევს 160.000 მ³ დღე-ღამეში. თერმული წყლების უმრავლესობა თავმოყრილია დასავლეთ საქართველოში.
საქართველოს სამკურნალო წყლები მნიშვნელოვნად განსხვავდება თავიანთი ქიმიური შემადგენლობით და თერაპიული თვისებებით. ეს წყლები მდიდარია სხვადასხვა მინერალებითა და აირებით, მათ შორის ნახშირორჟანგით, გოგირდწყალბადით და რადონით, რომელთაგან თითოეულს განსხვავებული სამკურნალო თვისებები გააჩნია.
ბორჯომის წყალი საქართველოს ერთ-ერთი ყველაზე ცნობილი და უნიკალური სამკურნალო წყალია. ის მოედინება ბორჯომის ხეობაში, სამხრეთ-ცენტრალურ საქართველოში. ბორჯომის წყალი ცნობილია თავისი სამკურნალო თვისებებით ჯერ კიდევ ძველი დროიდან, ხოლო პირველი ცნობები ამ სასწაულმოქმედი წყლის შესახებ 1500 წელზე მეტს ითვლის.
"ბორჯომი" საშუალო მინერალიზაციის, ნატრიუმის ჰიდროკარბონატული სამკურნალო მინერალური წყალია. ის ბუნებრივად გაჯერებულია ნახშირმჟავათი და შეიცავს 60-ზე მეტ სხვადასხვა მინერალურ ნაერთს, რაც მის შემადგენლობას უნიკალურს ხდის.
სხვა მინერალური წყლებისგან განსხვავებით, "ბორჯომი" მიწის ზედაპირთან გაცივებას ვერ ასწრებს და თბილი ამოდის (38–41°C). ის ბუნებრივად იფილტრება, განიცდის მინერალიზაციას და მდიდრდება სხვადასხვა ქიმიური ელემენტებით 1500 მეტრის სიღრმიდან ამოსვლისას.
ბორჯომის მინერალური წყალი გამოირჩევა მრავალფეროვანი სამკურნალო თვისებებით. ის გამოიყენება:
საჭმლის მომნელებელი სისტემის დაავადებების სამკურნალოდ (გასტრიტი, წყლულოვანი დაავადება, ქრონიკული პანკრეატიტი და სხვ.)
ღვიძლის, ნაღვლის ბუშტისა და სანაღვლე გზების დაავადებების დროს
თირკმლისა და შარდ-სასქესო სისტემის პრობლემების შემთხვევაში
ნივთიერებათა ცვლის დარღვევების მოსაწესრიგებლად
ორგანიზმის გასაწმენდად და ტოქსინებისგან გასათავისუფლებლად
ბორჯომის უნიკალური მინერალური შემადგენლობა და pH ბალანსი ხელს უწყობს ორგანიზმში მჟავა-ტუტოვანი წონასწორობის აღდგენას, კუჭ-ნაწლავის ტრაქტის მუშაობის გაუმჯობესებას და ზოგადად, ჯანმრთელობის განმტკიცებას.
საქართველოში არსებობს ბორჯომის სამკურნალო კურორტი შესაბამისი ინფრასტრუქტურით, სადაც წყლის პროცედურებთან ერთად ბალნეოთერაპიის, ფიზიოთერაპიისა და სხვა სარეაბილიტაციო მომსახურებაა ხელმისაწვდომი. ეს კურორტი წარმატებით უმკურნალებს მრავალ ქრონიკულ დაავადებას და ხელს უწყობს ორგანიზმის გაჯანსაღებას.
წყალტუბო საქართველოს დასავლეთ ნაწილში, იმერეთის რეგიონში მდებარეობს. ის ცნობილია როგორც მსოფლიო მნიშვნელობის ბალნეოლოგიური და გამაჯანსაღებელი კურორტი, რომლის ისტორია ჯერ კიდევ ანტიკურ პერიოდში იწყება. ქალაქი განთქმულია თავისი უნიკალური თბილი რადონული წყლებით, რომლებსაც "ცოცხალ წყალს" უწოდებენ მათი განსაკუთრებული სამკურნალო თვისებების გამო.
წყალტუბოს 9 თერმული წყარო აქვს. მინერალური წყლების ტემპერატურა 35°C-დან 37°C-მდე მერყეობს. წყლები გამდიდრებულია რადონით, გოგირდწალბადით, ქლორიდებით და სხვა მნიშვნელოვანი მინერალებით. რადონით მდიდარი წყლის აბაზანები აქ პირდაპირ ბუნებრივი წყაროებიდან შეუძლიათ მიიღონ დამსვენებლებმა, რაც უნიკალურია მსოფლიოს მასშტაბით.
კურორტს აქვს სუბტროპიკული ჰავა ზომიერი ზამთრითა და თბილი ზაფხულით. ქალაქი გარშემორტყმულია მწვანე საფარით და ცნობილია სუფთა ჰაერით, რაც კიდევ უფრო მეტად უწყობს ხელს გამოჯანსაღებას.
წყალტუბოს მინერალური წყლები ფართოდ გამოიყენება შემდეგი დაავადებების სამკურნალოდ:
ძვალ-სახსროვანი სისტემის დაავადებები (ართრიტი, ართროზი, ოსტეოქონდროზი და სხვ.)
პერიფერიული ნერვული სისტემის დაავადებები (რადიკულიტი, ნევრიტი და სხვ.)
გინეკოლოგიური დაავადებები (ანთებითი პროცესების შემდგომი რეაბილიტაცია)
კანის დაავადებები (ფსორიაზი, ეგზემა, ნეიროდერმიტი)
გულ-სისხლძარღვთა სისტემის და სასუნთქი ორგანოების ზოგიერთი დაავადება
მინერალურ და თერმულ წყლებთან ერთად კურორტზე ხელმისაწვდომია თიხით მკურნალობა, ფიზიოთერაპია, სამკურნალო ფიზკულტურა, მასაჟი და რეაბილიტაციის სხვა სახეობები.
ნაბეღლავი ერთ-ერთი ყველაზე ცნობილი და პოპულარული ქართული მინერალური წყალია, რომელიც უნიკალური სამკურნალო თვისებებით გამოირჩევა. ის მოიპოვება დასავლეთ საქართველოში, ჩოხატაურის მუნიციპალიტეტში, სოფელ ნაბეღლავის მიდამოებში. წყაროები მდებარეობს მდინარე გუბაზეულის ხეობაში, ზღვის დონიდან 475 მეტრის სიმაღლეზე.
ნაბეღლავის მინერალური წყალი თავისი შემადგენლობით ახლოსაა ბორჯომთან, თუმცა გააჩნია გამორჩეული გემური თვისებები. ის არის ნახშირმჟავით გამდიდრებული, ჰიდროკარბონატულ-ნატრიუმ-კალციუმიანი ჰიპოტონური სუფრის წყალი.
ნაბეღლავის წყალი შეიცავს მნიშვნელოვან მიკროელემენტებს, როგორიცაა ნატრიუმის, კალციუმის, მაგნიუმის, კალიუმის, რკინის იონები, ჰიდროკარბონატები და სხვ. ასევე მდიდარია ბიოლოგიურად აქტიური კომპონენტებით.
ეს მინერალური წყალი ბუნებრივ პირობებში ამოდის რამდენიმე წყაროთი, რომლებიც განსხვავდება მინერალიზაციის ხარისხით. ნაბეღლავის წყალი მიეკუთვნება დაბალი მინერალიზაციის წყლებს (2-5 გ/ლ). ის ასევე გამოირჩევა დაბალი სულფატებისა და ქლორიდების შემცველობით, რაც განაპირობებს მის სამკურნალო ეფექტურობას.
ნაბეღლავის წყალს ფართო სამკურნალო ჩვენებები აქვს და გამოიყენება შემდეგი პრობლემების დროს:
კუჭ-ნაწლავის ტრაქტის დაავადებები (ქრონიკული გასტრიტი, წყლულოვანი დაავადება, ენტეროკოლიტი და სხვ.)
ღვიძლის და ნაღვლის ბუშტის ქრონიკული დაავადებები
თირკმელების და შარდ-სასქესო სისტემის პრობლემები (ქრონიკული პიელონეფრიტი, უროლითიაზი და სხვ.)
ნივთიერებათა ცვლის დარღვევები (შაქრიანი დიაბეტი, სიმსუქნე)
ნაბეღლავის წყალი ხელს უწყობს კუჭ-ნაწლავის ტრაქტიდან ტოქსინების გამოდევნას, ააქტიურებს ღვიძლის ფუნქციას, აუმჯობესებს ნაღვლის გამოყოფას, ახდენს შარდმდენ ეფექტს და აქვს ანთების საწინააღმდეგო მოქმედება. მნიშვნელოვანია, რომ ნაბეღლავი მოწესრიგებულად მოიხმარონ, დალიონ ნელა, პატარ-პატარა ყლუპებით.
ეს მინერალური წყალი შესანიშნავად იკავებს ადგილს მსოფლიოს წამყვან "კოლეგებს" შორის და უდავოდ საქართველოს კურორტოლოგიის ერთ-ერთ მთავარ საგანძურს წარმოადგენს.
მდებარეობს ბაღდათის მუნიციპალიტეტში, საირმის წყალი მოედინება ოთხი სხვადასხვა წყაროდან და განსხვავდება გემოთი და შემადგენლობით. ეს წყლები გამოიყენება ღვიძლის, ნაღვლის ბუშტისა და შარდ-სასქესო სისტემის დაავადებების, ასევე ნივთიერებათა ცვლის დარღვევების სამკურნალოდ.
მიტარბის საბადო მდებარეობს ბორჯომის მუნიციპალიტეტის სოფელ პატარა მიტარბის მახლობლად, მდინარე მიტარბულის ხეობაში. ეს მინერალური წყალი ეფექტურია სხვადასხვა დაავადებების სამკურნალოდ, როგორიცაა ქრონიკული გასტრიტი, კოლიტი, ღვიძლის, ნაღვლისა და შარდმდენი გზების დაავადებები.
საქართველოს სამკურნალო წყლები არა მხოლოდ ჰიდრატაციისთვის მოიხმარება, არამედ ფართოდ გამოიყენება თერაპიული მიზნებისთვისაც. ისინი ხშირად შედის ქრონიკული დაავადებების, მათ შორის კუჭ-ნაწლავის დარღვევების, თირკმლის დაავადებებისა და ნივთიერებათა ცვლის პრობლემების მკურნალობის რეჟიმებში.
ეს წყლები ხელმისაწვდომია მთელი საქართველოს მასშტაბით არსებულ გამაჯანსაღებელ კურორტებსა და სანატორიუმებში, სადაც ადამიანები სპეციალურად ჩადიან ჯანმრთელობის მკურნალობისთვის, რომელიც მოიცავს სამკურნალო წყლის მოხმარებასა და ბალნეოთერაპიას. შესაბამისად, სამკურნალო წყლები საქართველოში სამკურნალო ტურიზმის განვითარების მნიშვნელოვანი ფაქტორია.
ქვეყნის თერმული და მინერალური წყლების დიდი პოტენციალის მიუხედავად, დღესდღეობით მხოლოდ რამდენიმე ათეული საბადოა შესწავლილი და სამრეწველო მიზნით გამოყენებული. საქართველოს სამკურნალო წყლების ეფექტიანი გამოყენება და შემდგომი განვითარება დიდ წვლილს შეიტანს მოსახლეობის ჯანმრთელობისა და ტურიზმის სექტორის გაუმჯობესებაში.