ბოლნისის ღვთისმშობლის მიძინების ტაძარი, იგივე ბოლნისის სიონი, ერთ-ერთი უძველესი და უმნიშვნელოვანესი ძეგლია ძველ ქართულ ხუროთმოძღვრებაში.

თბილისიდან 85 კილომეტრის დაშორებით მდებარე დმანისი მსოფლიოს ცნობილი არქეოლოგების ყურადღების ცენტრშია. სწორედ აქ აღმოაჩინეს ზეზვა და მზია – პირველი ევრაზიელი ადამიანები, უფრო სწორად - ჰომინინები. ეს აღმოჩენა 1991 წელს გაკეთდა და უკვე 2000 წელს ჟურნალმა Science-მა დმანისელი ადამიანები (Homo georgicus) მსოფლიო მეცნიერებაში მომხდარ 10 ყველაზე მნიშვნელოვან მოვლენას შორის დაასახელა.

მსუბუქი, ჰაეროვანი, ზეცისკენ ატყორცნილი ფერადი ტაძარი ირგვლივ გამეფებული სიმშვიდით ყოველთვის წარუშლელ შთაბეჭდილებას ახდენს - მიუხედავად იმისა, პირველად უყურებ მას თუ აქ არაერთხელ ხარ ნამყოფი. ეს წუღრუღაშენია - ქვემო ქართლში, მდინარე ბოლნისისწყლის მარჯვენა ნაპირზე, სოფელ ბოლნისთან შემაღლებულზე მდგარი ულამაზესი ქართული ტაძარი.

ბოლნისი დღეს საქართველოს ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი სასოფლო-სამეურნეო რეგიონია. აქ ისეთი ჰავა და ნიადაგია, მოსახლეობას წელიწადში სამი მოსავალი მოჰყავს, მაგრამ ბოლნისში ჩასულს ადგილობრივი მასპინძელი, პირველ რიგში, გერმანულ სახლებს დაგათვალიერებინებს.

დმანისში დროში იმოგზაურებ - აქ 1,8 მილიონი წლის წინათ მცხოვრები ადამიანების, გამყინვარების ეპოქის ხმალკბილა ვეფხვების და, უხსოვარი დროის საცხოვრებელი ქვაბულების გარემოში აღმოჩნდები; მიწაში ოქროს საგანძურია ნაპოვნი, მიწის ზემოთ კი დიდებული არქიტექტურული ძეგლებია შემორჩენილი. საქართველოს სამხრეთ ნაწილში მდებარე ეს უძველესი დასახლება თავის წიაღში კაცობრიობის ბევრ საიდუმლოს ინახავს. დმანისის ტერიტორიაზე უძველესი ცივილიზაციების ნაკვალევს არქეოლოგები ნიადაგის სხვადასხვა შრეში აწყდებიან. ამ ტერიტორიაზე გათხრები 1936 წლიდან დაიწყეს ქართველმა არქეოლოგებმა და იმდენად საინტერესო მასალებს მიაგნეს, რომ შემდეგ მათ მთელი მსოფლიოდან შეუერთდნენ კოლეგები - გერმანიიდან, ამერიკიდან, საფრანგეთიდან და ესპანეთიდან.